Shih Huang Ti : ฉื่อ หวาง ตี้ (259 - 210 ก่อน ค.ศ.)

Shih Huang Ti : ฉื่อ หวาง ตี้ หรือพระเจ้าจิ๋นซี ฮ่องเต้ จักรพรรดิจีนผู้มีอำนาจเต็มพระองค์แรก ซึ่งราชวงศ์ฉินของพระองค์มีอายุการปกครองเพียงแค่ 15 ปี แต่ก็ได้สร้างจุดหักเหที่สำคัญให้กับประวัติศาสตร์จีน

จิ๋นซีในตอนแรกเป็นแค่เจ้าเมืองรัฐฉิน ซึ่งเป็นรัฐที่รัฐอื่นประมาทและดูเบา แต่พระองค์กลับปราบรัฐจีนอื่นๆได้อย่างราบคาบ และรวบรวมแผ่นดินจีนให้เป็นปึกแผ่นได้ และทรงดำเนินการปฏิรูปการปกครองแบบรวมศูนย์อำนาจเข้าสู่ส่วนกลางอย่างเข้มงวด หรือที่เรียกว่า " การปฏิรูปซางหยาง " ซึ่งผลักดันให้การพัฒนารัฐฉินเป็น 1 ใน 7 รัฐใหญ่แห่งยุคจ้านกั๋วหรือยุคสราม และเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว ด้วยพลังอันแข็งแรงทางทหารและความรุงโรจน์ทางเศรษฐกิจ ทำให้รัฐฉินพิชิตรัฐใหญ่ทั้งหก คือ หาน จ้าว เว้ย ฉู่ เยียนและฉี ลงได้อย่างง่ายดาย

จิ๋นซีได้ชื่อว่าเป็นผู้ปกครองที่โหดร้าย และได้ชื่อว่าเป็นทรราช ปกครองด้วยความเฉียบขาด อำมหิต กล่าวกันว่า แค่มีประชาชนคนจับกลุ่มคุยกัน ก็จะถูกจับประหารในทันที ด้วยข้อหาให้ร้ายต่อราชสำนัก และยังมีการยัดเยียดข้อหาและประหารทั้งโครตอีกมากมาย วีธีการประหารนั้น มีทั้งการตัดหัวเสียบประจาน หรือ ให้ม้าแยกร่างออกไปทั้ง 5 ทิศ และกรณีที่สร้างความเสียหายมาก ก็คือ การเผาตำราสำนักขงจื้อ แล้วจับบัณฑิตสำนักขงจื้อสังหารหมู่ ด้วยการเผาทั้งเป็น ฝังทั้งเป็น หรือฝังดินแล้วตัดหัว เป็นต้น

จิ๋นซีเป็นผู้ริเริ่มสร้างกำแพงเมืองจีน เพื่อป้องกันการรุกรานของชนเผ่ามองโกลเร่รอน จากหลักฐานบันทึกทางประวิติศาสตร์ ประมาณการกันว่าในช่วง 10 ปีแรกของการรวมแผ่นดินจีนให้เป็นหนึ่งเดียว จิ๋นซีได้เกณฑ์แรงงานทาสและชาวบ้านกว่า 5 แสนคน เพื่อก่อสร้างกำแพงเมืองจีนจากด่านหลินเตาในภาคตะวันตก ยาวไปจรดด้านซานไห่กวนชายทะเลด้านฝั่งตะวันออกสุด ซึ่งถูกจัดอันดับให้เป็น 1 ใน 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลกยุคโบราณ

หลังครองราชย์ ในปี 247 ก่อนคริสตกาล จิ๋นซีก็ได้สร้างสุสานของพระองค์แล้ว จนถึงในปี 210 ก่อนคริสตกาล เมื่อพระองค์ทรงสิ้นพระชนม์ลง งานสร้างมหาสุสานก็ยังไม่แล้วเสร็จ จนมาเสร็จสมบูรณ์ในปีที่ 2 ของรัชสมัยฉินเอ้อซื่อ ผู้เป็นราชโอรส รวมระยะเวลาในการก่อสร้างถึง 38 ปี และได้เรียกชื่อสุสานว่า " หลีซานหยวน " แปลว่าอุทยานแห่งเขสหลีซาน ซึ่งพระศพของจิ๋นซีฮ่องเต้ก็ได้ถูกฝังพร้อมกับกองทัพทหารและม้าศึกที่เป็นรูปปั้นดินเผามากกว่า 6,000 รูป ซึ่งส่วนใหญ่ก็ยังสภาพดีอยู่จนถึงปัจจุบัน

หลังการสวรรคตของจิ๋นซีฮ่องเต้ ราชวงศ์ฉินก็ล่มสลาย ในเวลาไม่นาน แต่ราชวงศ์อื่นๆที่ปกครองจีนสืบต่อมา ก็ยังนำเอาโครงสร้างการปกครองที่พระองค์วางรากฐานไว้มาใช้ต่อไปอีก 2 พันปี